Soms heb je een inspiratiebron nodig die je er onbewust toe zet om een wens, een idee, een gevoel om te zetten in actie. Voor mij was dat onder andere zielemaatje Deborah ter Horst, die op een dag een post plaatste over clownen bij een crisisopvang. “Dat wil ik ook!”, dacht ik.

Mijn zoektocht begon naar waar en hoe en wat. Schoorvoetend mailde ik een gemeente die net sinds die dag een crisisopvang van 2 maal 72 uur had in een sporthal. Dat ik mij realiseerde dat het verre van eerste levensbehoefte is en mensen eerder warme kleding eten en een bed nodig hebben. Maar dat ik toch graag als clown op bezoek zou willen komen voor de kinderen van de gezinnen. Zodat ze weer even kind kunnen zijn. Misschien even kunnen lachen en hun hart openzetten. En wellicht zelfs hun ouders een glimp van een glimlach op hun gezicht doen toveren omdat hun kinderen even vergeten waar ze in zijn beland. En bam! Wat een enthousiaste reacties. Ik mocht dat weekend nog komen en mocht nog meer clowns meenemen!

Plannen bijstellen

Dat eerste bezoek was heftig en net zo onvergetelijk voor de kinderen als voor onszelf. Het voelde als een bizarre mix van droefheid en intens plezier. Zo’n troosteloze sporthal met veldbedden rij aan rij, achter schotten voor tenminste die minimale privacy. Maar waar dan weer wel hele lieve tekeningen opgehangen waren van Nederlandse schoolkinderen, om het een beetje op te fleuren. Grote blijdschap op die gezichtjes toen we binnenkwamen. Verraste blikken van ouders, voorzichtige glimlachen erbij. En hier en daar een hoofd om de hoek van achter de schotten vanwege al die commotie. Met de ervaring van CosaNosa in het achterhoofd dachten we een aantal scenes met elkaar te gaan improviseren. Dat werd hem dus niet… de kinderen waren door het dolle heen en hadden veel meer aan korte een-op-een contactmomenten, of simpelweg in een lange polonaisefanfare lekker herrie maken. Dikke pret  ook met de stoelendans, want die clowns snappen er echt niks van.

Bijzondere momenten

We hebben nu een paar keer in een crisisopvang gespeeld. Natuurlijk is dit deels ‘gewoon’ clownen. Het contact dat mogelijk wordt gemaakt juist door die rode neus is een fantastisch gevoel en is contact van hart tot hart. Maar het zijn die bijzondere momenten die het toch net even anders maken, die mijn hart doen overstromen van ontroering, verbazing, droefenis, warmte.

Zo was er bij de eerste crisisopvang dat kindje dat mijn hand vastpakte en niet meer los wilde laten. Het raakte me diep. Wilde ik zelf ook niet!

Of het meisje van twee turven hoog dat ons een uur lang alleen durfde aan te kijken vanonder mijn tutu. Na anderhalf uur was zij de leider in een lange sliert van kinderen en clowns die elkaar nadoen met veel kabaal en plezier.

En het meest aangrijpende… een dame die naar mij toekwam met haar telefoon omhoog. Oh, een selfie, dacht ik. Leuk. Maar ik zag niet een clown en de vrouw die het vroeg, ik zag eerst wat blokjes, vage beelden die steeds scherper werden. My baby, zei de vrouw. In Irak. En daar stond ik dan, brok in mijn keel, met heel mijn hart te zwaaien, clown in Nederland naar een klein droppie thuis in Irak…

Sylvia van Opdorp-Stijlen (met tutu)

In essentie zijn we allemaal vreugde 

Het spelen, het clownen heeft mij ontzettend veel gegeven. Dat zit vooral in het bevrijdende van mezelf ‘te mogen laten gaan’ en dan ontdekken hoeveel humor, hoeveel blijheid dat oplevert.
Mijn insteek hoe ik mijn ervaring in het spelen in mijn werk kan benutten, is dan ook vanuit die hoek.  Ik geloof dat we in wezen allemaal vreugde zijn en dat het mogen spelen ons daar weer mee in contact brengt.

 Spelen met verborgen kwaliteiten
Samen met mijn zus heb ik een workshop ontwikkeld ‘Spelen met verborgen kwaliteiten’ . Daarin brengen we de kracht van het ’ je laten gaan’ samen met een waardevol theoretisch model.

Veel mensen kennen de theorie over de kwaliteiten, hebben in hun werk of in coaching te maken gehad met een ‘kernkwadrant’ waarin begrippen als ‘valkuilen’ en ‘allergieën’ inzicht geven in de eigen ontwikkelpunten.( ….dat is echt niet zo saai als het nu klinkt….)

We hebben ontdekt dat iedereen juist ontzettend goed blijkt te zijn in een kwaliteit die zogenaamd nog een ontwikkelpunt was, mits je in de gelegenheid wordt gebracht om je plezier, je impulsen te volgen in het overdrijven van die kwaliteit.

 Mijn zus en ik

In zo’n workshop ervaren de deelnemers echt dat ze steengoed zijn in de kwaliteit die ze dachten te ontberen. Ongelofelijk hoe veel plezier dat oplevert! En het daar naar kijken … ik geniet zo van elk brokje energie dat vrijkomt en naar buiten mag bewegen. Met behulp van muziek, een rode neus en verkleedkleren blijken we in staat de omstandigheid te creëren waarin mensen zich durven laten verassen door zichzelf, de teugels laten vieren en daardoor juist balans vinden. En niet via dat wat ‘mis is’, maar juist via dat wat vreugde oplevert. Zo bevestigend voor mij … een pad van vreugde die leidt naar meer van dat!

Leerlingen in de zorg hun eigen kleur laten ontdekken
Ook in mijn werk als docent ‘sociale vaardigheidslessen’ op een MBO heb ik de kans gekregen om mijn clownservaring te benutten voor de leerlingen van de zorgopleiding. In de loop van de jaren heb ik nu een formule ontwikkeld waar ik erg blij mee ben. Ik heb 3 lessen van 2 uur hiervoor gekregen. Als intro aan het spelen laat ik ze de film Patch adams zien en aan de hand van enkele vragen praten we hierover. De film brengt een magische sfeer binnen het ‘schoolse‘. In de volgende les leg ik via een PowerPoint uit waarom we dat doen , dat spelen op school….en de strekking is: buiten het keurslijf van al het opgelegde te stappen; buiten je aangeleerde patronen op zoek te gaan naar wat echt bij je past; je eigen kleuren te kiezen en ondertussen meer begrip te krijgen voor ieders eigenheid.

Dan gaan we spelen. Dit doe ik met de helft van de klas, zodat de groepen wat kleiner en veiliger zijn. De rode neus gebruiken we als duidelijk teken dat je op dat moment speelt en dat in het spel alles mogelijk is. Een verkleedkist biedt verder ondersteuning aan het spel. Ik gebruik 7 overdreven personages , waarmee niemand zichzelf graag identificeert, maar die door daarmee te spelen veel plezier opleveren. Eerst vraag ik van iedereen om contact te maken met hoe het voelt om zo’n personage te zijn, ik ben daarin zelf het voorbeeld. En ik geloof dat mijn gekkigheid en plezier daarin hen echt helpt om los te komen. In kleine sketches waarin 2 leerlingen per keer spelen, komen de personages verder tot leven. Iedereen weet dat hij/zij ook in zo’n 2-spel aan de beurt komt.

Wat zijn mensen toch mooi…
Het spelen geeft grote hilariteit. Ook het uitzoeken van geschikte kleding is al een onderdeel van het losser worden. Ik wordt ontzettend blij van deze lessen! Er is zoveel plezier, zoveel humor, zoveel losheid, zoveel kwaliteit. Ik merk dat mijn hart zich opent op een manier die ik niet gewend was. Elk stukje waarin iemand zich durft bloot te geven, durft te laten gaan, zich te laten verrassen door zichzelf is goud. Zo’n cadeau, ze geven me de kans hen WERKELIJK te zien. Wat een schoonheid, wat zijn we als mensen toch mooi. En om het binnen de opleiding ‘functioneel’ te maken wat er gebeurt, pak ik na de derde les het thema dat binnen de sociale vaardigheidslessen actueel is erbij. Het onderwerp ‘assertiviteit. Ik laat hen zelf voelen/verwoorden welk personage hen iets te bieden heeft om in assertiviteit te kunnen groeien.

Ilse Coolen

Tante Kaaa en Spruit op de jaarmarkt….Vanuit vertrouwen wordt het feest!

Na een ochtend thuiswerken, stap ik in de auto richting de Jaarmarkt van de Losserhof. Een grote instelling voor mensen met een verstandelijke beperking.
Via Debora (Spruit) mogen we daar de middag de jaarmarkt ‘opleuken’.

Ik verheug me op contact maken vanuit mijn clown, Tante Kaaa, zo anders dan in mijn rol als manager. En er komen allerlei mensen: cliënten van de Losserhof, maar ook familie, medewerkers, kraamhouders en kinderen.

 Vooraf hebben we afgestemd: Wat komen we doen op de markt? Vanuit de clownstechniek is het namelijk handig dat je een uitgangspunt kiest waar je telkens op terug kan komen als er even geen spelimpulsen zijn.
Tja, jaarmarkt….. We gaan boodschappen doen natuurlijk! Dus we nemen een grote shopper mee en een fietsstuur.

In de auto luister ik muziek die we ook gebruiken als we bij ouderen met dementie spelen, hits van toen als: Daar bij de waterkant. Ik kom dan al in de stemming.

 Geen zenuwen, geen zorgen. Clownen met Debora gaat vanuit vertrouwen. We willen plezier beleven met de mensen die er zijn. Op een respectvolle manier. We zijn gek op elkaar als mens en op elkaars clown.

 Debora en ik zijn een goed duo. We kunnen beide aandacht pakken of overlaten aan de ander. Groot en overdreven spelen. Ik leef me uit in de blaaskaak zodat Debora als loser het publiek op de hand krijgt. Eigenlijk zonder afspraken komen we tot spel en stemmen we af. Ook als het spel stilvalt, geen paniek maar staan we daarbij stil en nemen de tijd tot zich weer iets aandient. Of we vallen bij elkaar in slaap van saaiheid…. Kan ook 😉

 Na de begroeting en omkleden, stappen we de jaarmarkt op. Spruit voorop met het fietsstuur, ik er vlak achter met de shopper aan de schouder.

We doen alsof we fietsen. Bij elke kraam stappen we af (wat telkens niet helemaal makkelijk gaat, en dat ligt altijd aan Spruit volgens Tante Kaaa), bewonderen we de kraamwaar. Debora weet altijd absurde vragen te stellen daarover, waardoor de verkopers en de kopers elkaar lachend aankijken.

Bij 1 kraam worden sokken verkocht. De kraamhouder begint haar verkooppraatje dat dit hand gebreide sokken zijn met ingebreide kuit. Dat laat Tante Kaaa zich geen 2x zeggen en al snel zit ze bovenop Spruit om de sok te passen. De hele markt kijkt toe hoe Spruit steeds meer wiebelt en rood aanloopt omdat Tante Kaaa met veel bombarie haar schoen uitdoet en de sok past.

Ik geniet van het plezier wat mensen daaraan beleven en zie dat ze dit met elkaar aan het delen zijn. De ene leeft mee en verteld me dat ik Spruit plet. De ander speelt het spel mee en zegt: mooie sokken hoor. Sommigen zeggen dat ze het mooi werk vinden, wat we doen. We reageren vanuit de clown en geven daarmee aan dat we waarderen wat ze zeggen.

Wat me raakt is dat ik mensen vrijer zie worden. Waar ze eerst in hun rol zaten, als koper en verkoper, delen ze nu vanuit hun plezier met de ander. Het contact is makkelijker en leuker. Ook als wij alweer 3 kramen verder zijn.

 Na afloop geven we elkaar een dikke knuffel, dankbaar dat we dit mogen doen en brengen. En nog een appje in de avond, want van zo’n middag genieten we nog minstens een dag na…

Kyra Cools

 Vlieguren maken
Het afgelopen jaar heb ik mijn eerste clownsstappen in de praktijk gezet.
Ik zat toen in het 2^e jaar van de opleiding voor Clown & Bewustzijn. De lessen en zeer gemotiveerde docenten waren een stimulans voor mij om samen met clown Sudder (iemand anders van de opleiding) mijn eerste stappen als clown Kaatje in de praktijk te wagen.
We gingen als clowns op bezoek bij 2 verschillende kinderdagverblijven.

Spelen met klassieke clownsmaterialen
De eerste keer werkten we vooral met requsisten die we zelf hadden meegenoemen. We bliezen bellen en clown Sudder probeerde een ballon op te blazen. Natuurlijk lukte dit niet, want de ballon liep steeds leeg. Zowel het bellen blazen als de ballon die steeds leeg liep vonden de kinderen geweldig.

Improviseren
Bij ons volgende bezoek gingen we meer improviseren en speelden met wat er was. Zo ontdekten we een speelgoedauto, waarvan we niet begrepen hoe we de auto konden laten rijden. Gelukkig wisten de kinderen (leeftijd 2-4 jaar) dit wel en konden ze dit voordoen. En heeft een kind ons nog een boekje voorgelezen. In het andere kinderdagverblijf waren er 2 groepen met kinderen in de leeftijd van 2-4 jaar. In de eerste groep waren de kinderen en de pedagogisch medewerkers heel afwachtend. Ik kreeg hierdoor het gevoel dat ik een soort show op moest voeren. Maar ja, die had ik niet, want dat was niet mijn insteek. Het was moeilijk om verbinding te houden hierbij. Daarom zijn we nadat clown Sudder een ballonbeestje had gemaakt en aan een kind had gegeven weer verder gegaan.

Een stoel is een stoel is een…
In de tweede groep zaten de kinderen en een pedagogisch medewerker juist aan tafel in een soort kring, dus vroeg ik of we erbij mochten komen zitten. Dit mocht. Ik ging direct op een stoel die in het midden van de kring stond zitten. Clown Sudder kwam direct op mijn schoot zitten, en er ontstond spontaan een scène over wie er op de stoel mocht zitten. In deze groep voelde ik dat er meer interactie mogelijk was met de kinderen en de pedagogisch medewerkers. We zongen een liedje met de kinderen. Ik maakte een opmerking over een trui van een kind en vrijwel direct kwamen er hele verhalen los. Alle kinderen begonnen door elkaar te praten. Tja, en toen zag ik plotseling een grote roze stoel staan, welke ik niet kon weerstaan. Althans clown Kaatje was ervan overtuigd dat dit een stoel was. Want de kinderen zeiden dat er spullen in zaten. Ik bekeek de stoel van alle kanten en snapte het niet. Hier konden toch geen spullen in zitten? De kinderen kwamen dit vervolgens enthousiast aan mij laten zien. En jawel, er bleek een deksel in de stoel te zitten. Het was heerlijk om bij deze groep echt in te kunnen spelen op de materialen in de ruimte en dat wat er was. En zo bijzonder om tijdens het spelen te ontdekken dat iedere groep anders reageerde op ons bezoek.

De allerkleinsten…

Bij de groepen met jongere kinderen (0-2 jaar) heb ik geleerd dat ik niet veel verder kom dan bellen blazen. De kinderen vinden het erg spannend. Door bellen te blazen en me daar op te richten ontspannen de kinderen. En ontstaat er klein contact. Prachtig om te zien hoe een kind dat op de bank zit en niet dichtbij durft te komen kan genieten van de bellen die ik naar hem blaas.

Nu de eerste stappen zijn gezet heb ik de smaak te pakken. Ik wil verder met clownen voor kinderen.

 Jetske Idzinga

Stichting Opkikker

Vandaag mag ik clown zijn bij de Super Opkikkerdag van Stichting Opkikker.
Mag ik een heel klein onderdeel zijn van een dag die ervoor moet zorgen dat ca. 55 gezinnen met een langdurig ziek kind een dag vol ontspanning en plezier hebben voor het hele gezin. Vandaag mag ik een bijdrage leveren aan het doel van de Stichting om het hele gezin weer te laten stralen en ze energie te geven, zodat ze er samen weer tegen aan kunnen.
Vandaag mag ik dat doen samen met mijn clownsmaatjes Tine en Nora waarmee ik het clownstrio Clowneritus vorm.
Vandaag ga ik een heel groot avontuur beleven, want ik heb, net zoals de gezinnen, geen idee wat mij deze dag te wachten staat, wie ik ga ontmoeten, wie ik zal tegenkomen en wat er gaat gebeuren.

Sinds 2013 mag ik clown zijn bij de Super Opkikkerdag en iedere dag is het even spannend en opwindend. Want natuurlijk weet ik inmiddels dat deze dag heel bijzonder zal zijn en dat ik, net als de gezinnen, nog heel lang terug zal denken aan alle mooie en verrassende momenten die ik mee ga maken, vandaag!

Voorpret

En oh, wat heb ik er zin aan om dit avontuur weer aan te gaan. Ik weet inmiddels dat er heel veel bijzondere activiteiten te doen zijn voor de gezinnen en ik ken inmiddels al heel veel lieve vrijwilligers die zich, net als ik, keer op keer inzetten om van deze dag een groot feest te maken. Ik verheug me er dan ook zeker op om deze lieverds weer te ontmoeten, en ik verheug me er enorm op om samen met Knuffie en Spetter te mogen spelen, plezier te maken, te lachen, ons te verwonderen, te laten verrassen, te laten leiden door het moment, de gezinnen en elkaar.
Geen voorbereiding, geen plannetjes, niks bedacht, gewoon er zijn! Dat is wat ik moet doen vandaag. De enige opdracht die ik heb is om overal, tijdens, maar vooral tussen alle activiteiten en verrassingen door er gewoon te zijn. Er zijn en contact maken, aanwezig zijn in het moment; groot of juist heel klein, een bijdrage leveren aan een mooie dag voor de gezinnen die vandaag er even niet bij stil hoeven te staan dat de rest van hun leven best wel heftig is. Vandaag is het feest, vandaag is niks te gek en kan alles. Vandaag is vooral NU!!……..

 Samen zijn met wat er is

Ik heb de hele dag door ontmoetingen. Ik ontmoet kinderen en hun ouders, ik ontmoet gezinsbegeleiders en vrijwilligers. De ene ontmoeting is uitbundig en enthousiast, de andere ontmoeting is op afstand en enigszins afwachtend. Ik moedig de gezinnen met groot enthousiasme aan bij hun activiteiten, ik verwonder me keer op keer over alles wat ik tegenkom en wat er gebeurt, ik vind iedereen vooral heel stoer, knap en mooi en ik ben keer op keer ontroerd en geraakt.  Iedere ontmoeting raakt mij, als iemand heel openlijk lacht om wat ik doe of juist niet doe, maar het raakt mij ook als iemand mij afwijst in contact. Niet omdat ik het leuk vind dat iemand geen contact met mij als clown wil, maar omdat er iets is waardoor er geen contact mogelijk is. Vaak op afstand ontstaat de eerste ontmoeting, in een oogopslag voel je of je welkom bent of niet.

Non-verbaal communiceer ik met een kind en ik voel dat er meteen een grens wordt getrokken; tot hier en niet verder. Ik heb geen idee wat de reden is van deze grens, maar doordat we hem samen accepteren is het helemaal oké. Misschien is het een herinnering of een associatie met clowns, ik weet het niet en dat is op dat moment ook niet van belang. Wat belangrijk is, is dat ik deze grens niet overga en we nemen meteen weer afscheid van elkaar. Ik ga verder en soms probeer ik nog heel even te zwaaien, waarmee ik wil zeggen: het is goed dat jij aangeeft tot hoever ik bij je mag komen en ik accepteer het volledig dat dit het is. Dat raakt me, want je wil het iedereen zo graag naar de zin maken. Maar ook door afstand te nemen kan ik ervoor zorgen dat een kind zich niet ongemakkelijk voelt. Voor mij voelt dat in eerste instantie als een kleine teleurstelling maar tegelijkertijd als een mooie ontmoeting waarin we non-verbaal elkaar in onze waarde laten.

Soms zit het grootste contact in de kleinste momenten, in de momenten dat er eigenlijk niks anders gebeurt dan alleen maar samen naast of bij elkaar zijn. Dan voel ik dat een kind mij uitnodigt om dichterbij te komen en kan het spel beginnen. Steeds dichter en dichterbij, elkaar echt zien en in de ogen zoeken naar de grens van hoe dichtbij ik mag komen. En als dan een handje in mijn hand voel of mijn rode neus de neus van een kind raakt in volledig open contact…..dan ben ik tot het diepst in mijn hart geraakt. Dan voelt het net alsof je op slag verliefd bent, kleine vlinders in je buik die een vreugde dansje maken. Dat zijn de kleinste gebaren die de grootste indruk maken.

Emotioneel afscheid

De dag eindigt altijd met het uitzwaaien van de gezinnen. Voor iedereen die deze dag zo intens heeft beleefd ook het meest ontroerende moment. Zij gaan naar huis, naar het echte leven nadat ze even een dag hebben mogen vergeten wat de realiteit is.

Dat is het moment dat bij mij datgene wat die dag gebeurd is begint te zakken. Ik huil mee met die moeder die voorin de auto met tranen in haar ogen iedereen bedankt voor de overweldigende dag. Ik moet huilen van ontlading; de hele dag met je clown op pad zijn is leuk, maar vraagt ook veel energie. Maar ik moet vooral huilen omdat ik meevoel met een moeder die terug gaat naar de orde van de dag. Ik realiseer mij des te meer dat vandaag zo fantastisch was omdat we met z´n allen een hele dag in staat zijn geweest om het NU te omarmen. Te genieten van alles wat er is gebeurt zonder te weten wat er ging gebeuren. Alle emoties die opkomen de ruimte geven. Is dat niet een van de grondbeginselen van alle clowns? Wauw!!

Vandaag was een heel groot avontuur, maar vandaag was vooral het grote feest van het leven!!

Gerdien Willems (Clown Zip)

 P.S. Wil je wat meer lezen over Clowneritus of mij/ons inhuren? Surf dan naar https://www.clownspirit.nl/cees/

De stichting

19 november vloog ik naar Katmandu om twee weken lang in Nepal te gaan clownen voor (wees)kinderen. Dit deed ik samen met Clown Plies, Annemieke Bakker, oprichtster van Global Clowning. Sinds een klein jaar werk ik als clown Spruit vrijwillig voor deze stichting. Global Clowning laat door het clownspel kinderen, voor wie de lach niet vanzelfsprekend is, kennis maken met vrolijkheid, speelsheid en verwondering om hen inspiratie te bieden voor de uitdagingen in hun leven. Daarnaast traint Global Clowning docenten en begeleiders van de kinderen, zodat hun horizon wordt verbreed en zij ook de clowning-technieken duurzaam toe kunnen passen  in begeleiding van de kinderen (“train-the-trainer” principe).

Geven aan de kinderen

 De meeste van deze kinderen woonden in een opvanghuis/internaat waar zij of ter plekke onderwijs kregen of per bus naar school werden gebracht. Over het algemeen waren dit vrolijke kinderen, die het geluk hadden om onderwijs te mogen volgen en zo verzekerd waren van een betere toekomst. Nepal is een van de armste landen van Azië. De tehuizen werden veelal financieel gesteund door particuliere kleine organisaties uit de hele wereld.

Overal waar we kwamen werden we enthousiast onthaald. Per klas speelden we voor de kinderen en gaven we ze een les in clownerie. De ene keer betekende dit dat we ze clown technieken leerden zoals struikelen en het tegen deuren lopen zonder jezelf te bezeren en een andere keer waren we gericht op het prikkelen van hun fantasie. Een pijpenrager werd een fietsstuur, spiegel, armband of wandelstok. De allerkleinsten van 4 jaar reageerden in het begin terughoudend. Ook al kenden ze de Joker van het alfabet (J), om er nu eentje in het echt te zien was iets heel anders. Bij deze groep speelden we met hand -of vingerpopjes, een meer indirecte en veiliger manier om contact te maken. Tevens maakten we gebruik van muziekinstrumentjes; succes gegarandeerd wanneer ik een Nepalees lied op de blokfluit speelde.

Ontvangen van de kinderen

Telkens weer was ik onder de indruk van deze kinderen, die in vergelijking met mijn eigen  kinderen, de Westerse kinderen hier, zo weinig hebben, en tegelijkertijd zoveel te geven hebben. Hun enthousiasme, vrolijkheid en behoefte aan contact raakte me diep. Contact met deze kinderen voelt puur,liefdevol.

Zoveel indrukken…

De laatste week brachten we door op de Kumari school, een project financieel gesteund door stichting Tamsarya, opgericht door de Nederlandse Trees van Rijsewijk. Haar stichting financiert onderwijs en medische zorg in dit gebeid van Nepal (Lumbini) Halverwege de reis,op deze plek waar we zo welkom waren en Didi genoemd werden (grote zus) had ik een heimwee dip..maar lang duurde die niet. De volgende dag maakten we en wandeling naar bergdorp Jateh waar we nauwelijks bijgekomen van de prachtige natuur speelden met en voor 100 kinderen. Deze reis was een opeenstapeling van indrukken zodat ik s nacht ook weinig sliep..druk bezig alles te verwerken. In een ander bergdop, waar we in een jeep naartoe reden zag ik een kind in zijn broekje plassen en constateerde ik dat niemand actie ondernam. Een vreemde gewaarwording vanuit mijn Westerse blik. Niet vreemd dat ik even later op een andere plek in dat lokaal mijn sokken nat voelde worden…  

De kracht van de rode neuzen…

Vaak nadat we onszelf geïntroduceerd hadden deelden we de neuzen uit en vroegen de kinderen hun ogen dicht te houden. Wanneer we bij elk kind de neuzen op hadden gezet en ze tegelijkertijd hun ogen openden, waren hun reacties heerlijk om naar te kijken. Naar elkaar wijzend en lachend vergeten dat ze er nu zelf ook als een clown uitzagen. In sommige van hen schuilde een echte clown; grappig, aandoenlijk , enthousiast en met lef.                                                
Ik geloof echt dat we verschil hebben gemaakt en hebben bijgedragen aan een stukje lichtheid in hun levens. Doordat ook leerkrachten open stonden voor onze werkwijze en zelf enthousiast meededen zal de lichtheid en vrolijkheid van de clown zich als een gezonde rode olievlek verspreiden. Tevens zijn bepaalde oefeningen geschikt om in de lessen op te nemen. We hebben de kinderen even echt gezien, gehoord, een stem gegeven en laten voelen dat het een verschil maakt dat ze er zijn. Dat zij zichzelf mogen laten zien, met al hun wensen, toekomstplannen en talenten.

Geraakt en dankbaar

Ik voel een grote dankbaarheid dat ik dit heb mogen doen en het heeft me weer eens doen beseffen dat elk kind gelijk is, maar dat de geboorteplek en de sociale context waarin het opgroeit zijn verder toekomst bepaald. Ik was een stukje van die context en heb hopelijk als clown bijgedragen aan hun zelfvertrouwen, speelsheid, durf en kwetsbaarheid. Ik hoef denk ik niet te benadrukken hoezeer mijn hart momenteel uitgaat naar het Nepalese volk; ik weet dat “onze”kinderen en begeleiders allemaal veilig zijn na de aardbevingen en daar ben ik dankbaar voor. Maar ik treur om al die duizenden doden, gewonden en verwoeste gebouwen van cultuurhistorische waarde.

Om mani padme hum

Namaste, Debora ter Horst

Een vroege woensdagochtend, ik vertrek naar Amsterdam via Alkmaar, met
m’n 2 Corazonnetjes-Clowns Juul en Rosie. Het Flevohuis mogen wij dit
keer verblijden met ons bezoek. Dit is een verzorghuis voor mensen met
dementie. Voor mij de eerste keer, maar voor Clowns Juul en Rosie een
oude bekende. Onderweg begin ik al met van binnen voelen… wat is de
warmte stand van mijn hart… heb ik een één op één lijntje met mijn
onderbuik? Conclusie:  ‘een beetje’…  ok ok daar wil en moet ik dus nog even
wat meer aandacht aan besteden…

Zodra we uit de auto stappen, hebben we al onze eerste prachtige ontmoeting
met een wildvreemde dame die ons wel heel interessant vind en waar we
mee aan de praat raken. Mevrouw K. De Vet. Zij is druk op FB met het
documenteren van ontmoetingen met de daar bijhorende foto’s. Haar vraag
is ‘mag ik jullie op de foto zetten?’ Ja NATUURLIJK! Lekker even geklets
en wat een leuk mens zeg, tja en dat allemaal per toeval (of karma?).

Aangekomen in het Flevohuis drinken we nog een lekker bakkie koffie
terwijl de vrijwilligers coördinator Joyce ons even bijpraat. Dan stemmen
we af, checken ons kostuum, haren, neus en hup richting de afdelingen.

Het gaat het eerste half uur best lekker… we zijn aan het zingen, lachen
en zijn volop in contact met de bewoners. En dan… tja en dan
krijg ik het best moeilijk… Wellicht omdat mijn hart te ver open staat?
Het schrijnende gevoel vanbinnen van hetgeen ik zie, wat ik als eens
eerder had ervaren, is er weer… Bewoners die zo ver weg zijn in hun
eigen wereld of gewoonweg zo oud  dat geen enkel contact meer
mogelijk is. De tranen liggen echt op de loer en ik weet even niet meer wat te doen…

… en dan de manier waarop sommige personeelsleden in de omgang zijn met
deze bewoners. Hmmm toen moet ik mezelf herpakken en ook een duidelijke
grens trekken, want ik ben daar tenslotte niet in dienst.

Hmmm ok en nu? Letterlijk en figuurlijk even worden teruggeworpen naar je binnenste, stapje terug, voelen en opnieuw beginnen. Gewoon ‘er zijn’ was het enige wat ik kon doen, handen strelen en neuriën. Tja en dan komen er ineens kleine impulsen vanuit de bewoners en vanuit mezelf. Wauw een heldere blik van herkenning van een melodietje welke ik neurie. Een beweging van een hand in de mijne en daarmee spelend warmte ervaren, een onrustige bewoner die tot rust komt! Het is waarachtig magisch wat er gebeurt en ik kan uiteindelijk vrijuit spelen.

Wat heb ik weer een hoop geleerd! Over mezelf en over mijn
medemens. Clownen is niet altijd leuk, Clownen is niet altijd grappig,
Clownen is niet altijd een voorstelling of kunstje doen… ook al denken
mensen dat vaak wel.

Clownen is wel altijd vanuit mijn warm hart, Clownen is wel authentiek
binnen al mijn emoties, Clownen is wel basiskennis met heel veel
improvisatie en Clownen is vooral mijn passie!

Flevohuis en Corazon Clowns bedankt dat ik dat alles met jullie heb mogen
delen!

door Rob Slijpen

De voorbereiding
De avond voor een optreden bereid ik me het liefst in rust voor op de dag die komen gaat. Dit lukt niet altijd in mijn hectische bestaan als zelfstandig ondernemer in speelgoed. Een methode die me erg goed bevalt is kort voor het slapen gaan een moment te nemen en me in te beelden wat ik verwacht tegen te komen tijdens mijn clownsklus de volgende dag. Ik stel me de mensen voor die me gevraagd hebben, zij die een bepaalde verwachting hebben en soms een instructie hebben gegeven waar ik rekening mee te houden heb. Ik probeer een beeld voor de geest te halen hoe de situatie is waar ik in terecht zal komen. Ondanks dat ik de hele plek en situatie niet hoef te kennen. Tot slot zie ik voor me hoe ik me straks hierbij zal voelen en alles omarm wat ik zal ontmoeten. Ik zoek nooit de angst op ondanks dat ik die uit het verleden maar al te goed ken. Maar ik zie voor me hoe vrij ik me voel in elke geboden situatie. Dit allemaal bij elkaar hoeft niet lang te duren. Meestal maar een of twee minuten en vaak is het zelfs korter. En op de dag van mijn optreden doe ik voorafgaand niet te veel ander werk.

Beginnen
Als ik aankom op de locatie waar ik verwacht wordt kleed ik me om en op het gevraagde tijdstip begin ik gewoon aan mijn opdracht: ik ben clown en zoek open contact. Ik heb geen plan, geen doel, laat me inspireren door het moment en mijn ingeving. En het allerbelangrijkste is dat ik met mezelf afspreek dat wat ik doe altijd goed is. Ik geef mezelf complimentjes. Ben me bewust van ademhaling en mijn lijf. Gevoed door datgene wat ik zie, hoor, ruik en voel laat ik elk moment bij me aan komen. In het begin praat ik een beetje in mezelf en toon dit innerlijke gesprek door mijn beweging en mimiek. Al snel is er vaak een aanleiding dat ik bij iets betrokken raak. Ja, dat komt vanzelf op me af. Dus ik neem in feite geen echte actie, ik probeer vooral in het begin niet leidend te zijn. Vaak is mijn verschijning al een aanleiding dat mensen gaan reageren. Maar aangezien ik ook weet dat veel volwassenen en kinderen een bepaald (negatief) beeld hebben over clowns probeer ik zeker in het begin me niet op te dringen. Het vertrouwen winnen is onderdeel van clownen dat vaak door de zgn pipoclowns wordt vergeten. Toen ik kortgeleden voor kinderen met een geestelijke beperking gevraagd werd, let op: dit is voor mij geen dagelijkse kost, viel ik meteen met de neus in de (sport)boter. De vraag was namelijk of ik twee uur wilde komen clownen gedurende een opendag op een indoor sportdag in Scherpenzeel. Voor deze kinderen (en hun begeleiders) maakt het niet uit wie of wat je bent. Ze staan voor alles open, zijn nieuwsgierig en hebben net als de clown een innerlijke Ja die vaak ook vergroot uitgedragen wordt. Natuurlijk zijn er verschillen want de een wil dat je afstand houdt en geeft dat helder aan. Die kijkt eerst de kat uit de boom. Terwijl een ander open is en direct op je afloopt. Het bleek dat een sportdag veel prikkels aan de kinderen geeft en ze extra overgevoelig en zelfs een beetje hyper actief maakt. Daar liep ik dan nog eens tussen met mijn kleine koffertje. Het was zaak dat ik goed in verbinding bleef met mezelf en mijn omgeving om al die drukte niet nog intenser te maken. Eerst ging ik maar eens naar volleybal kijken. Ik keek mijn ogen uit hoe leuk dat er uit zag en liet dat ook in mijn mimiek blijken. Of ik mee wilde doen? Ja leuk, want een clown vind alles leuk, toch?! Ondanks dat ik 30 jaar niet meer aan volleybal had gedaan, leek me dat weer een uitdaging. De eerste bal sloeg ik natuurlijk helemaal mis met mijn koffertje in de hand. De volgende bal deed ik onderhands en beetje erg onhandig, net zo als een jong onzeker meisje die erg naar binnen gekeerd was dat mij voordeed. Oh, ik voelde me helemaal blij met haar want dat was het eerste moment dat ik contact mocht maken. Door nabootsen en ermee te spelen maakte ik het mogelijk in contact te blijven.

De tijd vliegt
Later kwam ik met haar ook op de trampoline terecht aangemoedigd door twee oh zulke leuke jongens (zie de foto). Ik was banger dan de rest, heerlijk om echt bang te zijn en dat te voelen en te laten zien op zijn clowns. Ook hebben we aerobic dansen gedaan en judo op de matten. En geloof het of niet plots was de tijd voorbij. Zonder dat ik er erg in had waren twee uur spelen voorbij. En had ik zo’n vijf tot tien kinderen om me heen drentelen, waar er twee bij waren die normaal gesproken zeer eenkennig waren en nu lekker ‘los’ kwamen op hun manier.
De middag werd afgesloten met disco, polonaise en friet en limonade. En zo kwam het dat ik vrijwillig een uur langer bleef dan waarvoor ik ingehuurd was. Wat een blije mensen allemaal. De kinderen hadden een top middag gehad maar ook de tientallen begeleiders en niet te vergeten clown Wokkie, ik zelf.

Ja zeggen en alles doorvoelen
Mijn spelplezier komt doordat ik mijn innerlijk Ja voel en dit van mezelf mag doorleven, ik ben in het moment, ‘gewoon’ doen is goed genoeg zolang ik het maar doorvoel. En dat ook nog een beetje uitvergroten, zonder beperkingen, in contact en verbinding met de ander, weinig leidend maar anticiperend, in oogcontact en vooral doen wat je lijf je aangeeft (zolang het hoofd niet regeert is alles goed). Ook luisteren en kijken naar de omgeving zonder oordeel, met een open hart. De knop van mijn innerlijke Ja staat aan en heeft voor alles een oplossing (soms is dat een Nee dwz een Ja voor mezelf).
Mijn inzicht: doorleefde blijheid brengt anderen in een ander speelveld waardoor een lach snel binnen handbereik ligt. Clownen is een les voor het gewone leven. En mijn spelervaringen als clown neem ik steeds meer mee in mijn dagelijkse contacten, privé en zakelijk. Contact met iedereen, van mijn geliefde, vrienden, buren tot aan mijn zakelijke relaties. Een geheimpje: het lukt me steeds beter. En weet je, daardoor ben ik weer verliefd….op mezelf. Weet je hoe dat voelt? Goed, joh.

Rob Slijpen

P.S. Ik ben ook in te huren.
Wil je mijn profiel zien , kijk er dan op…