De stichting
19 november vloog ik naar Katmandu om twee weken lang in Nepal te gaan clownen voor (wees)kinderen. Dit deed ik samen met Clown Plies, Annemieke Bakker, oprichtster van Global Clowning. Sinds een klein jaar werk ik als clown Spruit vrijwillig voor deze stichting. Global Clowning laat door het clownspel kinderen, voor wie de lach niet vanzelfsprekend is, kennis maken met vrolijkheid, speelsheid en verwondering om hen inspiratie te bieden voor de uitdagingen in hun leven. Daarnaast traint Global Clowning docenten en begeleiders van de kinderen, zodat hun horizon wordt verbreed en zij ook de clowning-technieken duurzaam toe kunnen passen in begeleiding van de kinderen (“train-the-trainer” principe).
Geven aan de kinderen
De meeste van deze kinderen woonden in een opvanghuis/internaat waar zij of ter plekke onderwijs kregen of per bus naar school werden gebracht. Over het algemeen waren dit vrolijke kinderen, die het geluk hadden om onderwijs te mogen volgen en zo verzekerd waren van een betere toekomst. Nepal is een van de armste landen van Azië. De tehuizen werden veelal financieel gesteund door particuliere kleine organisaties uit de hele wereld.
Overal waar we kwamen werden we enthousiast onthaald. Per klas speelden we voor de kinderen en gaven we ze een les in clownerie. De ene keer betekende dit dat we ze clown technieken leerden zoals struikelen en het tegen deuren lopen zonder jezelf te bezeren en een andere keer waren we gericht op het prikkelen van hun fantasie. Een pijpenrager werd een fietsstuur, spiegel, armband of wandelstok. De allerkleinsten van 4 jaar reageerden in het begin terughoudend. Ook al kenden ze de Joker van het alfabet (J), om er nu eentje in het echt te zien was iets heel anders. Bij deze groep speelden we met hand -of vingerpopjes, een meer indirecte en veiliger manier om contact te maken. Tevens maakten we gebruik van muziekinstrumentjes; succes gegarandeerd wanneer ik een Nepalees lied op de blokfluit speelde.
Telkens weer was ik onder de indruk van deze kinderen, die in vergelijking met mijn eigen kinderen, de Westerse kinderen hier, zo weinig hebben, en tegelijkertijd zoveel te geven hebben. Hun enthousiasme, vrolijkheid en behoefte aan contact raakte me diep. Contact met deze kinderen voelt puur,liefdevol.
Zoveel indrukken…
De laatste week brachten we door op de Kumari school, een project financieel gesteund door stichting Tamsarya, opgericht door de Nederlandse Trees van Rijsewijk. Haar stichting financiert onderwijs en medische zorg in dit gebeid van Nepal (Lumbini) Halverwege de reis,op deze plek waar we zo welkom waren en Didi genoemd werden (grote zus) had ik een heimwee dip..maar lang duurde die niet. De volgende dag maakten we en wandeling naar bergdorp Jateh waar we nauwelijks bijgekomen van de prachtige natuur speelden met en voor 100 kinderen. Deze reis was een opeenstapeling van indrukken zodat ik s nacht ook weinig sliep..druk bezig alles te verwerken. In een ander bergdop, waar we in een jeep naartoe reden zag ik een kind in zijn broekje plassen en constateerde ik dat niemand actie ondernam. Een vreemde gewaarwording vanuit mijn Westerse blik. Niet vreemd dat ik even later op een andere plek in dat lokaal mijn sokken nat voelde worden…
De kracht van de rode neuzen…
Vaak nadat we onszelf geïntroduceerd hadden deelden we de neuzen uit en vroegen de kinderen hun ogen dicht te houden. Wanneer we bij elk kind de neuzen op hadden gezet en ze tegelijkertijd hun ogen openden, waren hun reacties heerlijk om naar te kijken. Naar elkaar wijzend en lachend vergeten dat ze er nu zelf ook als een clown uitzagen. In sommige van hen schuilde een echte clown; grappig, aandoenlijk , enthousiast en met lef.
Ik geloof echt dat we verschil hebben gemaakt en hebben bijgedragen aan een stukje lichtheid in hun levens. Doordat ook leerkrachten open stonden voor onze werkwijze en zelf enthousiast meededen zal de lichtheid en vrolijkheid van de clown zich als een gezonde rode olievlek verspreiden. Tevens zijn bepaalde oefeningen geschikt om in de lessen op te nemen. We hebben de kinderen even echt gezien, gehoord, een stem gegeven en laten voelen dat het een verschil maakt dat ze er zijn. Dat zij zichzelf mogen laten zien, met al hun wensen, toekomstplannen en talenten.
Geraakt en dankbaar
Ik voel een grote dankbaarheid dat ik dit heb mogen doen en het heeft me weer eens doen beseffen dat elk kind gelijk is, maar dat de geboorteplek en de sociale context waarin het opgroeit zijn verder toekomst bepaald. Ik was een stukje van die context en heb hopelijk als clown bijgedragen aan hun zelfvertrouwen, speelsheid, durf en kwetsbaarheid. Ik hoef denk ik niet te benadrukken hoezeer mijn hart momenteel uitgaat naar het Nepalese volk; ik weet dat “onze”kinderen en begeleiders allemaal veilig zijn na de aardbevingen en daar ben ik dankbaar voor. Maar ik treur om al die duizenden doden, gewonden en verwoeste gebouwen van cultuurhistorische waarde.
Om mani padme hum
Namaste, Debora ter Horst